Zmiany w prawie
Od 1 czerwca 2024 roku notariusze mają obowiązek sprawdzenia czy dokonano zastrzeżenia numeru PESEL w Rejestrze Zastrzeżeń Numerów PESEL. Jeśli numer PESEL będzie zastrzeżony, notariusz odmówi dokonania czynności notarialnej.
Ustawa z 7 lipca 2023 roku dotycząca ograniczania niektórych skutków kradzieży tożsamości wprowadziła możliwość zastrzeżenia przez osoby fizyczne posiadanego numeru PESEL. Takie zastrzeżenie powoduje zablokowanie numeru PESEL widoczne w Rejestrze Zastrzeżeń Numerów PESEL prowadzonym przez Ministra Cyfryzacji.
Aby proces weryfikacji przebiegał sprawnie, w prowadzonym przez Krajową Radę Notarialną systemie teleinformatycznym Rejestry Notarialne utworzony został dodatkowy moduł, który pozwoli notariuszom na szybką łączność z Rejestrem Zastrzeżeń Numerów PESEL.
W praktyce notarialnej oznacza to obowiązek sprawdzenia przez notariusza, czy numer PESEL osób stawających do czynności notarialnych nie został zastrzeżony. Obowiązek ten będzie dotyczył czynności takich jak:
- nabycie, zbycie lub obciążenie nieruchomości lub udziału w nieruchomości, prawa użytkowania wieczystego, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu lub udziału w nich,
- sporządzenie pełnomocnictwa do nabycia, zbycia lub obciążenia nieruchomości lub udziału w nieruchomości, prawa użytkowania wieczystego, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu lub udziału w nich.
W przypadku innych, często dokonywanych w kancelariach notarialnych czynności, takich jak poświadczenie dziedziczenia, umowa przedwstępna czy umowa majątkowa małżeńska, notariusze będą mogli dokonać weryfikacji zastrzeżenia numeru PESEL i odmówić dokonania czynności, jeśli weryfikacja wykaże zastrzeżenie numeru PESEL.
Jak należy przygotować się do wizyty w kancelarii notarialnej, jeśli planujemy dokonanie czynności wymagającej sprawdzenia numeru PESEL przez notariusza?
Wystarczy przed umówioną wizytą odwołać zastrzeżenie (online jest to możliwe także w trakcie wizyty, gdyż odbywa się w czasie rzeczywistym), korzystając z serwisu mObywatel.gov.pl, w aplikacji mObywatel lub osobiście w urzędzie gminy. Po dokonaniu czynności notarialnej numer PESEL będzie można ponownie zastrzec.